Lachen, gieren…en brullen? – Het pijnvermijdende Type 7

Ben jij iemand die…

– het glas graag als halfvol ziet. (“Half leeg – Waarom zo negatief!?’)
– meer dingen tegelijk kan doen en bijvoorbeeld van verschillende projecten houdt.
– humor, vrolijkheid, entertainment, lolletjes en dolletje niet als leuke bijzaken ziet, maar veel meer als een “way of life”.
– moeite met de ervaring van verdriet, ellende en pijn heeft – en daar langere tijd bij te blijven?
– realistisch is.
– oog heeft voor de sfeer in een groep. Jouw motto zou kunnen zijn: ‘Het is misschien niet altijd gezellig, maar dat kunnen we het natuurlijk wel máken.’
– het niet eens is met de uitspraak ‘Kwantiteit gaat voor kwaliteit’.
– in stress of als je niet lekker in je vel zit perfectionistisch, belerend en zelfs wat fundamentalistisch kan zijn.
– zich (op den duur) lekker voelt als hij de innerlijke ruimte heeft om zaken “dieper” te kunnen bekijken, en gevoelens te kunnen proeven en doorleven.

Herkenbaar? Dan is er een grote kans dat je jezelf herkent in het EnneagramType 7. Het type dat in het Enneagram-Inleidingsblog de volgende benamingen kreeg: De Optimist, de Entertainer, de Realist, de Generalist, de Multitasker, het Wonderkind, de Dilettant, de Connaisseur, de Animator.

Het Enneagramtype 7
Zonder de Enneagramtypen 7 gaat de wereld aan negativiteit en somberheid ten onder. Van alle typen is de Zeven het meest optimistisch, vrolijk, gezellig, entertainend en blij. Ben je omringd door Zevens, dan waan je je in de Vrolijke Hemel. Zo goed als altijd in voor een geintje, veel zelfspot en humor. Ze zijn de ultieme ijsbrekers tijdens zwetende okselvergaderingen. Veel Zevens kunnen van die typische pretogen hebben, of ze hebben een of twee “dakjes” (^^) als ooglid.

Veel Typen Zeven hebben een rijk innerlijk fantasieleven opgebouwd (en ‘fantastisch’ is misschien wel een van je geliefde woorden). Veel Zeven-kinderen leefden in hun jeugd wat teruggetrokken in hun eigen gecreëerde wereldje waarin ze eindeloos konden spelen en fantaseren. Menig Zeven is enig kind of voelde zich anders dan de rest van het gezin, en had dus niet meer dan zichzelf. De Type Zevens noem ik wel eens ‘de kinderen van het enneagram’. Ik moet bijvoorbeeld denken aan de acteur Robin Williams die in de beroemde film Mrs Doubtfire op de set met dinosaurussen speelt, en daarmee kinderen vermaakt die hem (in die film) op tv zien. Hij laat de dieren op zo’n typische en komische manier met elkaar in gesprek gaan en op elkaar reageren. Wat bleek? Robin Wiliams vond het gemakkelijk om deze rol te spelen. Hij had dit in zijn jeugdjaren uren en uren op zolder gedaan.

Omgaan met gevoelens en emoties vinden Zevens een lastige klus. Logisch: ze willen vrolijk en optimistisch in het leven staan. Daarom worden Zevens wel ‘pijnvermijders’ genoemd. Zevens hebben vaak manieren bedacht om de pijn van de emoties niet te hoeven voelen (want een rijk, innerlijk gevoelsleven hebben Zevens echt wel!). Zevens willen positief overkomen, niet down of depressief. Tussen brullen (schreeuwen) en brullen (janken) zit voor een Zeven een groot verschil. De een vlucht daarom in entertainment, de ander in eenvoudige (realistische, zal hij zeggen) oplossingen, weer een ander in overmatig eten of drinken, terwijl het zoeken van het avontuur of ‘gewoon weer eens iets anders’ ook kan helpen om niet te hoeven voelen.

De Zeven op z’n mooist en op z’n lelijkst
De Zeven op z’n mooist combineert zijn eigen kwaliteiten met die van de Vijf (de Waarnemer). Een gezonde Zeven heeft geleerd om te groeien naar objectiviteit en wijsheid. Hij heeft oog gekregen voor nuance, en kan ook daar de lol van inzien. Natuurlijk heb je als Zeven misschien een hang naar materialisme en concrete dingen, maar dat wil niet zeggen dat je niet kunt groeien naar meer immaterieel bezit: kennis, wijsheid, liefde, enz.
Zevens die levenswijsheid kunnen combineren met luchtigheid, vrolijkheid en optimisme zijn een geschenk aan de wereld.

De Zeven op z’n lelijkst laat in zijn Type de donkere kanten van de Eén (‘De Perfectionist’) zien. Een ongezonde Zeven krijgt dan perfectionistische trekken, vooral wanneer hij onder druk en stress komt te staan. Betweterigheid en ‘op je strepen staan’ kan zich dan van de Zeven meester maken, waardoor een afstand kan ontstaan tussen hem en anderen. Je wordt dan zomaar gezien als een wereldvreemde naïeveling.

De kwaliteiten en het ego van de Zeven
Het ego van de Zeven is alsvolgt opgebouwd:

Verleiding: geluk, genot, idealisme.
Vermijding: pijn en beperking. Want pijn en beperking belemmeren het geluk- en genotsgevoel.
Afweermechanisme: Rationalisering. Om de pijn niet te hoeven voelen, trekken Zevens zich terug in hun hoofd. Pijn en beperking worden gemakkelijk omgebogen tot iets positiefs. Een pijnlijk ontslag wordt al snel ‘een mooie kans voor iets nieuws’.

Fixatie: plannen maken.
Passie/hoofdzonde/drijfveer: overmaat.

Deugd: Soberheid, nuchterheid, innerlijk werk. De deugd staat tegenover de passie en stelt de Zeven in staat om de pijn en de beperking te voelen.
Hogere Idee: Innerlijke, diepe vreugde. Het Hogere Idee staat tegenover fixatie (plannen in de toekomst maken) en de ego-verleiding van de Zeven: geluk, genot en idealisme. Vreugde is een verdieping van geluk.

Christelijke spiritualiteit
Bijbels-theologisch heeft de Zeven een klik met het Kwaad. Niet dat ze graag kwaad doen – integendeel: positivo’s hè! – maar omdat ze oog hebben voor het kwaad om ons heen. Bovendien is het Kwaad een mooie vluchtroute (om zelf niet te hoeven voelen). Zevens zijn ook vaak gevoelig voor complottheorieen (conspiracy theories). Gelovige Zevens tref je vooral in evangelicale kringen, waarin pijnvermijding en (Christus’ overwinning op) het Kwaad geliefde thema’s zijn, alleen al in de liedcultuur. Pijn, verdriet en kwaad kunnen vanuit een valkuil of allergie snel worden ‘weggezongen’. of ‘weggepreekt’. Positieve feel good-getuigenissen zijn in deze kerkcultuur vaak erg geliefd.

Het spirituele groeipad van de Zeven is de kunst om de eigen angst en pijn niet langer te verplaatsen (naar God, naar de duivel, naar iets anders buiten zichzelf) maar zelf, in navolging van Jezus, door de pijn en angsten heen te gaan. ‘Laat u niet overwinnen door het kwaad, maar overwin het kwaad door het goede’, schrijft Paulus. Het tweede deel van deze uitspraak wil de gelovige Zeven nog wel eens vergeten, waardoor hij opgaat in aanbidding en het wegzingen of -schreeuwen van de eigen pijn en angsten, en God of Jezus ál het werk laat doen, buiten de aanbidder om. Echte aanbidding van God gaat niet langs het hart en het gevoel van de aanbidder heen. God werkt door mensen heen, door zijn Geest, door het goede. Hierdoor komt de gelovige Zeven tot zichzelf, en wordt hij ‘medewerker van God’ (Paulus). Het meewerken met God geeft de Zeven het innerlijke, diepe geluk wat zijn ego op een oppervlakkig manier probeert te bereiken, en waar hij ten diepste naar verlangt. Jezelf zijn is Gods medewerker zijn en innerlijke, diepe vreugde vinden in wat zich in het klein en in het hier en nu plaatsvindt aan (verrassend genoeg!) wonderbaarlijke ervaringen. Ongeacht of die nu pijnlijk of vreugdevol zijn, de bevrijde Zeven kan er helemaal ‘bij’ zijn.

Zeven en hun vleugels
Je hebt twee soorten vleugels in het Type Zeven. Deze twee subtypen kunnen nog behoorlijk van elkaar verschillen.

De Zeven-met-een-Zes-vleugel. Deze Optimist heeft een link met het Type Zes, ‘de Loyale’. Deze combinatie wordt “Entertainer” genoemd. Meer dan het andere type kan dit type zich met de groep verbinden. Hij heeft de groep als het ware voor zichzelf en zijn eigen bestaan nodig. Hij heeft het vermogen om de sfeer van die groep op een positieve manier te beïnvloeden. Veel Zevens voelen zich qua werk bijvoorbeeld thuis in het verbeteren van groepsdynamieken en -processen, of zijn echte regelneven en -nichten.

De Zeven-met-een-Acht-vleugel. Dit Type Zeven is gekoppeld aan ‘De Leider’ (Type Acht). Deze combi wordt “De Realist” genoemd. Dit subtype is wat onafhankelijker dan het andere type  en kan meer boven de groep staan. Dit type beschikt vaak over meer leiderskwaliteiten, waarin hij uiteraard gebruik maakt van zijn vermogen om meer dan de vrede de sfeer in de groep te bewaken.

Bekende personen
Welke bekende personen worden als Zevens gezien?

Buitenland: Robin Williams, Jim Carrey, Steven Spielberg, Wolfgang Amadeus Mozart, “Peter Pan”, Walt Disney, Mary Poppins, Diego Maradona, Ronaldo Luis Nazario del Lima, Franciscus van Assisi.

Nederland: André Hazes (sr), Gordon, Mark Rutte, Jochem Myjer, Herman Finkers.

Bijbel: Salomo. De koning van Israël, met wel meer dan 1000 vrouwen. Omdat veel vaak nog niet genoeg is. Salomo was ook de man die God niet om meer geld of meer macht vroeg. Hij vroeg om wijsheid. En hij kreeg het. Op zijn naam staan twee bijbelse wijsheidsboeken. De Spreuken (met uiteraard héél veel Spreuken) en het geliefde boekje Prediker, waarin op een schitterende manier zowel levenswijsheid als nuchterheid en luchtigheid besloten liggen.

— GERAADPLEEGDE LITERATUUR —

1. ‘Enneagram Basisboek’, Don Richard Riso & Russ Hudson.
2. ‘De Wijsheid van het Enneagram’, idem.
3. ‘Het Enneagram, een weg naar zelfkennis’, Richard Rohr.
4. ‘Parabels and the Enneagram’, Clarence Thomson.
5. ‘De kernkwaliteiten van het Enneagram’, Daniel Ofman & R. van der Weck & R. van der Weck-Kapitein.
6. ‘Enneagram code gekraakt’, W.J. van de Wetering.
7. ‘Het enneagram voor jouw persoonlijkheid’, idem.
8. ‘Ontdek je sterke kanten’, idem.

Meer weten over dit Type? Meer ontdekken hoe je als Type Zeven uit het Enneagram en van jezelf kan worden bevrijd? Welk wereldbeeld en welke wijsheden je daarbij kunnen helpen? Doe dan de SelfScan, veilig en coronaproof in mijn coachpraktijk.